Kada se obrađuje istorija Varvarina i varvarinske crkve, nemoguće je zaobići staro groblje u Sastavcima. Najpre par reči o samom groblju. Ono se nalazi na potezu koji se zove Sastavci, a u neposrednoj blizini se nalazio nekadašnji Varvarin koji je odatle na mesto gde se danas nalazi selo Varvarin preselio grof Orurk pred Varvarinsku bitku krajem avgusta−početkom septembra1810. god. Na prostoru nekadašnjeg Varvarina su izgrađena srpska utvrđenja. Samo groblje se nalazi na mestu nekadašnjeg praistorijskog naselja iz prelaznog perioda iz bronzanog u gvozdenodoba. Kada govorimo o spomenicima, svakako moramo ispraviti tri greške koje se javljaju u radu Nikole Dudića o starim grobljima u Srbiji.
Najpre, u blizini nije postojalo nikakvo selo Sastavci već, kao što smo rekli, nekadašnji Varvarin.
Drugo, groblje se nalazi u Sastavcima a ne na mestu zvanom Selište. Selište se nalazi par stotina metara severno tj. severoistočno, i tu se nalazio Varvarin.
Treće, na groblju se i danas sahranjuje.
Interesantno je da je još Jovan Mišković tvrdio da se na tom groblju više ne sahranjuju, mada mnogobrojni nadgbrobni spomenici iz tog vremena negiraju njegovu tvrdnju. Na groblju postoji kontinuitet sahranjivanja, bar od 1756. god. do danas. Prema obliku krstova bez natpisa i nekih jednostavnih vertikalnih ploča, moglo bi se reći da je groblje nastalo i pre XVIII veka.
Ukupno ima desetak nadgrobnih spomenika iz XVIII veka i (možda) ranijeg perioda, dok onih iz prvih decenija XIX veka ima mnogo. Skrećemo pažnju na tri datirana spomenika (najstariji iz 1756. god, drugi iz 1765. god. i treći iz 1771. god). Spomenik iz 1765. god. je podignut nekom jeromonahu Danilu o kome za sada ništane možemo da kažemo. Drugi spomenik, onaj iz 1771. god, podignut je nekom knezu Nikoli, koji nam je nepoznat iz drugih istorijskih izvora. Treći i najstariji je podignut 1756. god. nekoj Gospavi koja nam je takođe potpuno nepoznata iz drugih istorijskih izvora.
Нема коментара :
Постави коментар